Probleemkind of gevoelig kind

Sam (7) is een bijzonder kind. Hij voelt het aan als mama verdrietig is, zegt wijze dingen en als hij je mag, laat hij dat graag blijken. Op school gaat het niet zo goed met Sam. Hij is vaak dromerig en kan het tempo niet bijbenen. Het contact met de andere kinderen verloopt moeizaam. Als het niet gaat zoals hij wil, wordt hij boos of gaat hij huilen. Dat heeft hem niet populair gemaakt.

In mijn praktijk zie ik veel kinderen die boos, bang, verdrietig of onzeker zijn. Kinderen zoals Sam, met een bijzondere gebruiksaanwijzing. Sommigen hebben een predikaat gekregen zoals ADD, ADHD of ‘aan autisme verwant’. Daarmee worden ze bestempeld tot probleemkind. Wanneer ik ze ontmoet in De Kinderpraktijk zie ik alleen maar een gevoelig kind.

Gevoeligheid is een kwaliteit. Het betekent dat je goed kunt voelen. Dat is mooi, maar het kan ook lastig zijn. De wereld is namelijk niet ingericht op gevoelige mensen. Gevoelige kinderen krijgen veel meer prikkels binnen dan anderen. Al die prikkels moeten verwerkt worden en dat kost veel energie. Energie die ze niet kunnen gebruiken voor andere dingen, zoals bijvoorbeeld leren.

Heb jij een gevoelig kind?
Er is een aantal kenmerken waaraan je een gevoelig kind kunt herkennen.

• Gevoelig voor stemmingen en sferen
• Wisselende emoties
• Moeite met veranderingen
• Gevoelig voor prikkels (harde geluiden, drukke omgeving)
• Dromerigheid, afwezigheid
• Sterk rechtvaardigheidsgevoel

Wanneer de gevoeligheid niet wordt (h)erkend, kan dit leiden tot uitwassen. Het gevoelige kind voelt zich niet begrepen en gaat reageren. Jongens reageren over het algemeen naar buiten gericht (acting out), terwijl meisjes zich eerder naar binnen zullen keren (acting in).

Waar merk je het aan?
Veel voorkomende problemen bij gevoelige kinderen zijn:

• Boosheid, woedeuitbarstingen
• Druk, vol hoofd
• Tegenvallende schoolprestaties
• Geen aansluiting bij leeftijdgenoten
• Niet begrepen voelen
• Afhaken (met name in de puberteit)

In extreme gevallen geven kinderen aan niet meer te willen leven. Dit heeft zelden te maken met een echte doodswens, maar geeft wel aan hoe ingewikkeld zij het leven vinden.

Wat kun je eraan doen?
Er zijn verschillende dingen die je kunt doen om gevoelige kinderen te helpen op hun weg door het leven.

• Prikkels beperken
  Niet elke dag afspreken na school, computergebruik en andere ‘schermen’ inperken
• Rust & regelmaat
  Een vaste, voorspelbare structuur doet wonderen voor gevoelige kinderen
• Transparantie
  Kondig aan wat je gaat doen, doe wat je zegt en wees eerlijk als iets niet kan
• Serieus nemen
  Luister naar je kind en sta open voor zijn innerlijke wijsheid
• Verwerken
  Praten, tekenen, opschrijven, wandelen en stampen helpt bij het verwerken

Lukt het niet met deze tips en handvatten, dan is er mogelijk meer aan de hand. In dat geval kan het goed zijn te onderzoeken of er iets in de weg zit, waardoor het gedrag wordt veroorzaakt. Een Methode Matheij Coach kan je daarbij helpen.